19 кастрычніка ў Мінску адзначаўся 25-гадовы юбілей стварэння Беларускага Народнага Фронту. Сярод удзельнікаў святкавання — сябры Аргкамітэту БНФ 1988 году, іншыя пачынальнікі Фронту, дэпутаты парламенцкай фракцыі БНФ у Вярхоўным Савеце Беларусі XII склікання.
Менавіта 25 год таму, 19 кастрычніка 1988 года ў мінскім Доме кіно (цяпер касцёл Святых Сымона і Алены ці Чырвоны касцёл) быў заснаваны арганізацыйны камітэт БНФ — масавага руху за свабоду і незалежнасць Беларусі.
Дарэчы, намеснік старшыні КХП-БНФ Юрась Беленькі паведаміў, што дзеля ўвекавечвання гэтай гістарычнай падзеі створана мемарыяльная шыльда, якая некалі будзе ўсталяваная на фасадзе Чырвонага касцёлу.
Хвілінай маўчання была ўшанаваная памяць тых сябраў Аргкамітэту БНФ, хто адышоў у лепшы свет. Гэта Васіль Быкаў, Міхаіл Дубянецкі, Пімен Панчанка, Міхась Ткачоў, Алег Белавусаў, Уладзімір Конан, Алесь Емельянаў, Вячаслаў Жыбуль, Яўген Кулік, Валеры Маслюк, Кастусь Тарасаў і Міхась Чарняўскі. Таксама была ўшанаваная памяць спачылых пачынальнікаў БНФ, знакамітых фронтаўцаў Артура Вольскага, Ігара Герменчука, Галіны Сямдзянавай, Віктара Маркаўца, Сержука Вітушкі, Віктара Івашкевіча, Уладзіміра Кармілкіна, Генадзя Банкевіча, Уладзіміра Базана, Мікалая Крукоўскага, Яўгена Шатохіна, Кастуся Мысліўца, Васіля Храмцова, Ірыны Марачкінай, Уладзіміра Сулкоўскага, соцень іншых фронтаўцаў.
Як адзначыў адзін з заснавальнікаў БНФ, старшыня Партыі БНФ з 1999 па 2007 гады Вінцук Вячорка, у сваім звароце да беларускага грамадства сябры Аргкамітэту БНФ, утворанага 19 кастрычніка 1988 года, нагадалі, што ідэалы Фронту здзейсненыя толькі часткова, што гарантам незалежнасці можа быць толькі свабодны народ. “Нашая місія выкананая не да канца, і патрэбныя агульныя высілкі, каб незалежная Беларусь і яе вольны народ сталі незваротным фактам усясветнай гісторыі”, — падкрэсліў Вячорка. Ён нагадаў, што ўдзельнік нацыянальнага руху з пачатку 1980-х, сябра Аргкамітэту БНФ 1988 года Алесь Бяляцкі, які на памятным пасяджэнні кіраваў моладзевай дружынай, цяпер незаконна кінуты за краты, і заклікаў дамагацца ягонага вызвалення.
Доктар гістарычных навук Валянцін Голубеў звярнуў увагу на тое, што стварэнне БНФ — гэта эйфарыя натхнення, тысячы бел-чырвона-белых сцягоў і людская радасць паўсюль. “Нас чакалі, прыязна сустракалі, куды б мы ні прыязджалі. Дзейнасць БНФ прыводзіла да перамогі на выбарах, да згуртавання, да бачання перспектывы. Адбылася перамога — Беларусь стала незалежнай дзяржавай. Стала называцца так, як захацелі мы. Калі ў парламенце вырашаліся беларускія справы, не было партыйнага падзелу. Калі трэба было вырашаць: за Беларусь ці за Савецкі Саюз, усе дэпутаты-беларусы адназначна выбіралі Беларусь. Паглядзіце, у які час нам пашчасціла жыць. Мы былі тымі людзьмі, дзякуючы якім знік Савецкі Саюз. Мы не думалі, што гэта адбудзецца пры нашым жыцці. Але адбылося. Віншую ўсіх, што БНФ адбыўся, што ён існуе. І, як кажа Зянон Пазьняк, нас чакае выдатная будучыня”, — адзначыў Валянцін Голубеў.
Старшыня Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны, гісторык Алег Трусаў падкрэсліў, што беларускае нацыянальнае адраджэнне пачалося з Кастуся Каліноўскага і нацыянальна-вызвольнага паўстання 1863 году супраць расійскага самаўладдзя. “Менавіта з гэтай падзеі ідуць вытокі БНФ”, — сказаў Алег Трусаў. Затым ён прэзентаваў каляндар на 2014 год, прысвечаны юбілею БНФ.
Навукоўца і дыпламат Пётра Садоўскі звярнуў увагу прысутных на неабходнасць далейшага адстойвання нацыянальных каштоўнасцяў і беларускай мовы, што складаюць падмурак незалежнасці Беларусі. Разам з тым, на ягоную думку, сябры і прыхільнікі БНФ “павінны ісці туды, дзе нас не хапае”, у тым ліку звярнуць пільную ўвагу на бескантрольную прыватызацыю чыноўнікамі і чужынцамі беларускай зямлі ды актываў.
Успамінамі і думкамі пра стварэнне БНФ падзяліліся таксама сябры Аргкамітэту БНФ Алесь Суша і Сяргей Антончык, доктар архітэктуры Ірына Лаўроўская, мастакі Уладзімір Крукоўскі і Мікола Купава, былы старшыня Партыі БНФ Лявон Баршчэўскі. Гісторыкі Валянцін Мазец і Уладзімір Ляхоўскі на падставе дакументаў і ўласнага досведу сцвердзілі, што створаны ў 1988 годзе БНФ меў моцную ідэйную базу і арганізацыйнае апірышча ў выглядзе нацыянальных моладзевых структураў.
Адась Матафонаў і Таццяна Матафонава-Грыневіч выканалі песні на словы Сержука Сокалава-Воюша і Зянона Пазьняка, у тым ліку гімн БНФ “Фронт”. Свае вершы прачытаў сябра Аргкамітэту БНФ Генадзь Тумаш.
Сябра Аргкамітэту БНФ, першы старшыня суполкі “Пагоня” Беларускага саюзу мастакоў Аляксей Марачкін выказаў падзяку арганізатарам сустрэчы — Лявону Баршчэўскаму і Вінцуку Вячорку, а таксама пазнаёміў удзельнікаў святкавання з сваімі мастацкімі працамі, створанымі 25 гадоў таму. Сярод іх – жывое палатно “Выкажы сваю душу” (1989) і іншыя нонканфармісцкія творы канцэптуальнага мастацтва канца 1990-х гадоў.
Памяшканне, дзе адбылася сустрэча, таксама ўпрыгожвалі партрэты нацыянальнага героя Беларусі Кастуся Каліноўскага, сябра Аргкамітэту БНФ Яўгена Куліка і Ірыны Марачкінай.

Марат Гаравы «Новы Час»