запісаў: 1067, дакументаў: 12617

Ушанаванне памяці ахвяраў сталінізму ў Курапатах

Дата публікацыі: 01 кастрычніка 2013

29 верасня ва ўрочышчы Курапаты, што знаходзіцца на паўночна-усходнім ускрайку Мінска, адбылося традыцыйнае штомесячнае ўшанаванне памяці ахвяраў масавых палітычных рэпрэсій перыяду сталінізму. Ва ўшанаванні пад бел-чырвона-белымі сцягамі ўдзельнічалі 13 дэмакратычных актывістаў.

Прадстаўнікі грамадскасці агучылі каля 200 з 5772 вядомых імёнаў ахвяраў палітрэпрэсій 1920-1941-х гадоў, расстраляных ў Мінску і пазней рэабілітаваных. Першыя больш за 300 імёнаў ахвяр былі названыя ў Курапатах 29 кастрычніка 2012 года, далей спіс агучваўся на працягу мінулага і бягучага гадоў.

Удзельнікі ўшанавання ўсклалі кветкі, запалілі знічкі, песнямі беларускага нацыянальнага адраджэння ўшанавалі памяць бязвінна палеглых людзей.

Актывіст грамадскай ініцыятывы «За ўратаванне мемарыяла «Курапаты», былы вязень ГУЛАГу Уладзімір Раманоўскі паведаміў, што 28 кастрычніка ў сталічнай сядзібе Партыі БНФ адбудзецца прэсавая канферэнцыя, пад час якой будуць агучаныя вынікі працы ініцыятывы за бягучы год, звязаныя з сітуацыяй вакол чатырох домікаў рэстаранна-забаўляльнага комплексу «Бульбаш-хол», узведзеных СТАА «БелРэстІнвест» у ахоўнай зоне гісторыка-культурнай каштоўнасці міжнароднага значэння «Месца згубы ахвяраў палітычных рэпрэсій 1930-1940-х гадоў ва ўрочышчы Курапаты».

Паводле ягоных слоў, разглядаецца мажлівасць судовага працэсу з Міністэрствам культуры, паколькі сітуацыя вакол «Бульбаш-холу» застаецца даволі складанай з-за таго, што грамадскасць не можа атрымаць ад чыноўнікаў поўны пакет неабходных дакументаў і засталіся невыкананымі абяцанні службовых асобаў наконт распрацоўкі праекту ахоўных зонаў Курапатаў. Акрамя таго, на прэсавай канферэнцыі будзе ісці гаворка пра неабходнасць удзелу дзяржавы ў добраўпарадкаванні Курапатаў, бо для поўнай ачысткі народнага мемарылу плошчай у 30 га ад смецця і хмызняку валанцёрам патрабуюцца дзесяткі гадоў. «Грамадскаць павінна заставіць чыноўнікаў займацца Курапатамі, паколькі дзяржава ўсклала на сябе абавязкі па ахове гэтага помніка. Грамадскасць не можа дапусціць, каб нацыянальны некропаль знаходзіўся ў занядбанасці і забыцці», — падкрэсліў Уладзімір Раманоўскі.

Яго пазіцыю падтрымала кінарэжысёр-дакументаліст Вольга Нікалайчык, якая адзначыла, што занядбанасць і забыццё Курапатаў – гэта «здрада перад Богам, перад забітымі людзьмі і іх сваякамі, перад самімі сабою і чалавечым сумленнем». «Вось чаму грамадскасць павінна дамагацца ад дзяржавы сур’ёзнага стаўлення да Курапатаў і кантраляваць дзеянні чыноўнікаў», — сказала Нікалайчык.

Намеснік старшыні аргкамітэту па стварэнню руху салідарнасці «Разам» Алесь Макаеў нагадаў, што з 2007 году 29 кастрычніка грамадскасць штогод адзначае Дзень памяці ахвяраў палітычных рэпрэсій на Беларусі, бо ў ноч з 28 на 29 кастрычніка 1937 году ў Мінску ва ўнутранай турме НКУС БССР (у так званай «Амерыканцы») былі расстраляныя больш за 100 прадстаўнікоў беларускай інтэлігенцыі, а ўсяго за 1937 год у сталіцы Беларусі было пакарана смерцю больш за 80 тысяч чалавек. Макаеў заклікаў грамадскасць прыняць удзел ў аб’ездзе месцаў масавых забойстваў у Мінску ахвяраў сталінізму, які пачнецца ад Кальварыйскіх могілак і завершыцца ў Курапатах. Макаеў нагадаў, што ў трэці раз пасле падзей на сталічнай плошчы Незалежнасці 19 снежня 2010 году закратаваны вядомы грамадскі актывіст, удзельнік абароны Курапатаў 2001-2002 гадоў і памаранчавай рэвалюцыі 2005 году ва Украіне Васіль Парфянкоў.

За ўшанаваннем наглядалі два невядомыя ў цывільным і адзін міліцыянт.

Марат Гаравы, “Новы час”